Nhiều người tới cửa hàng nói chắc như bắp rằng sắp tới Sài Gòn sẽ có lũ lụt như miền Trung, người chết như rạ,...
Mấy nay người dân Sài Gòn nháo nhào đi tích trữ trang bị sinh tồn, ứng phó với thảm họa, tôi cứ nghĩ là do dân mình giờ đã biết phòng bị cho gia đình và bản thân. Nhưng ko ngờ tất cả là từ những tin đồn trên mạng.
Nhiều người tới cửa hàng nói chắc như bắp rằng sắp tới Sài Gòn sẽ có lũ lụt như miền Trung, người chết như rạ,... sự chắc chắn cũng khiến người khác nghe mà xao động.
Nay tôi xin phân tích một chút về cái nguy cơ đó dựa vào kiến thức hạn hẹp của một kẻ nghiện Outdoor thích tìm hiểu về địa lý, thiên nhiên, hy vọng giúp mọi người bình tĩnh hơn. Có thể sai vài chỗ nhưng ở đây hẳn có các chuyên gia sẽ fix lỗi cho tôi.
1. Điều khủng khiếp nhất về lũ lụt miền Trung mà chúng ta thấy và người miền Trung phải hứng chịu thực sự không phải nước mà là "dòng chảy" của nước. Do đặc điểm địa hình dựa lưng vào núi, nên lũ miền Trung thường là lũ quét diện rộng (cục bộ thì có khái niệm lũ ống) khi một lượng lớn nước từ trên núi cao đổ xuống (do mưa bão hoặc do hồ xả) với dòng chảy nhanh và mạnh, đi kèm với việc rừng bị phá nên tác dụng hấp thụ và làm chậm dòng chảy của rừng không còn bao nhiêu, thay vào đó lại cộng hưởng với sói mòn, sạt lở (do không có đủ cây lớn để giữ đất và chặn nước) nên dòng lũ thường cuốn phần đất mặt xuống theo. Đôi lúc là lũ nước xuống trước chưa xi nhê nhưng lũ bùn theo sau mới tàn phá thật sự kinh khủng. Lũ đổ về nhanh như vậy gặp các nơi trũng và bị các thành phố, nhà cửa bê tông ngăn lại, nước không thoát kịp nên lụt.
Khác với miền Trung, Sài Gòn là một vùng đồng bằng/đầm lầy khá rộng lớn, vùng núi cao gần nhất là cao nguyên Lâm Đồng cách chừng 120km đường chym bay. Quá xa để có thể bị ảnh hưởng bởi lũ quét từ miền núi. Nên nói rằng Sài Gòn sẽ bị lũ quét cuồn cuộn do thiên tai như miền Trung là sai, không có khả năng đó. (Nhân tai tôi xin không bàn tới).
Vẫn có khả năng Sài Gòn gặp biến cố lớn với nước (như mưa lớn ở mức không thể tưởng tượng được), nhưng suy cho cùng, nhờ địa hình bằng phẳng nên nước này vẫn thiếu đi sức mạnh cuồn cuộn mà chúng ta lo sợ.
2. Lụt ở Sài Gòn thì sao?
Sài Gòn có lụt, nhưng thường do triều cường và mưa, thứ mà người Sài Gòn đã quá quen vì năm nào nó chả cường vài tháng. Đặc điểm của triều cường là nước dềnh lên từ từ theo thủy triều và chỉ ảnh hưởng tới những vùng trũng, thấp của thành phố. Nếu triều cường kết hợp mưa lớn thì cũng sẽ gây ngập nhiều nơi hơn do hệ thống thoát nước quá tải ko thoát kịp hoặc bị vô hiệu, một số nơi thấp ngập khá nặng nề, nhưng để so với lũ quét miền Trung thì quá là khập khiễng. Nước lụt ở Sài Gòn tĩnh lặng và lành như một con hamster nếu so với nước lũ hung bạo như cọp beo ở miền Trung (và cả miền núi phía Bắc).
3. Còn bão?
Sài Gòn may mắn nằm chếch mé ngoài hành lang đi của bão nhiệt đới, họa hoằn lắm mới có cơn đi lạc đến đây. Trong lịch sử có cơn bão năm 1904 được ghi nhận là tàn phá nặng nề nhất cho Sài Gòn và khu vực miền Nam khiến vài chục nghìn người chết. Nhưng sự tàn phá này chủ yếu đến từ tâm lý không phòng bị của người dân, do thời buổi lạc hậu đó không có phương tiện cảnh báo nào cả, người ta chỉ biết có bão khi nóc nhà đã bay rồi, còn nhà cửa thì chủ yếu nhà tranh vách đất, không có gì chống chọi với bão. Thời nay chúng ta có thể theo dõi bão từ xa, nhất cử nhất động của nó đều được phân tích và cảnh báo trước. Hạ tầng của Sài Gòn năm 1904 cũng ko thể so sánh với lúc này nên để tạo ra một thảm họa như hồi đó cũng là rất khó có khả năng.
Khi bão vào Sài Gòn thì sẽ đi một lèo vào sâu trong đất liền, thẳng qua Cambodia mà không ngoảnh lại. Nhưng bão ở miền Trung thì khác, nếu như không có những dãy núi phía sau thì có lẽ bão cũng ko có gì đáng sợ với người miền Trung, cái đáng sợ là lũ lụt theo sau cơn bão do địa hình núi cao như cái máng hứng nước rồi xả ngược xuống các thành phố gây lũ quét và ngập úng cơ.
4. Sóng thần?
Thôi đi! Sóng nào đánh đc tới Sài Gòn ??
5. Vậy Sài Gòn tuyệt đối an toàn?
Đương nhiên là không. Nhưng loại thiên tai mà có thể gây thảm họa cho Sài Gòn ngẫm ra thì chỉ có động đất là khả dĩ nhất. Đây là loại thiên tai khó đoán trước, đối với nó con người gần như chỉ có thể than "xui thì chịu". Vậy vốn đã không đoán định được thì đối với động đất chúng ta chỉ nên phòng bị, không nên hoảng loạn vô căn cứ khi chưa có dấu hiệu gì.
*Hình minh họa của ai.

COMMENTS